Wat is Pu-Erh Thee?

Pu-erh thee is een unieke gefermenteerde thee die afkomstig is uit de provincie Yunnan in China. In tegenstelling tot andere theesoorten, zoals groene of zwarte thee, ondergaat pu-erh een speciaal fermentatieproces waardoor het zijn kenmerkende smaak en kleur krijgt.

De thee wordt vaak in schijfvormige cakes of stenen geperst, maar is ook verkrijgbaar in losse bladvorm. Door het fermentatieproces kan pu-erh thee, net als wijn, met de tijd rijpen en zijn smaakprofiel veranderen.

Oorsprong en Geschiedenis van Pu-Er Thee

Diep in de provincie Yunnan, China, ligt de stad Pu'er, de geboorteplaats van de gelijknamige thee. Deze bijzondere thee heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot meer dan 1700 jaar geleden. De Qingmao-theestruik, waaruit Pu-Er thee wordt gewonnen, is niet zomaar een theestruik. Het is een van de oudste vormen van de theeplant en groeit groter dan de reguliere Camellia Sinensis-plant. Deze unieke struik is nauw verwant aan theesoorten uit India.

In de vroege dagen van thee in China werd Pu-Er thee vooral in blokken geperst. Dit was niet alleen een manier om de thee te bewaren, maar ook om het transport te vergemakkelijken. Deze theeblokken waren een gangbaar ruilmiddel op de oude theeroutes die door Azië liepen.

Een interessant aspect van Pu-Er thee is het rijpingsproces. In tegenstelling tot andere theesoorten, die meestal vers worden geconsumeerd, ondergaat Pu-Er thee een fermentatieproces. Dit geeft de thee zijn kenmerkende donkerrode kleur en krachtige, aardse smaak. In de jaren 60 werd een methode ontwikkeld om dit proces kunstmatig te versnellen, waardoor de thee in slechts enkele maanden drinkbaar werd. Tegenwoordig worden beide methoden naast elkaar gebruikt, wat resulteert in zowel ruwe als rijpe gekookte behandelde thee.

De Smaak van Pu-Er Thee

Pu-Er thee staat bekend om zijn unieke en complexe smaakprofiel. In tegenstelling tot de lichte en frisse smaken van groene of witte thee, heeft Pu-Er een diepe, aardse en vaak houtachtige smaak. De smaak kan variëren afhankelijk van de leeftijd, het type (rauw of rijp) en de verwerkingsmethode van de thee.

• Jonge, rauwe Pu-Er: Deze thee heeft een levendige, enigszins bittere smaak met een zoete afdronk. Het kan ook tonen van groen gras of hooi hebben.
• Oude, rauwe Pu-Er: Naarmate de thee ouder wordt, wordt de smaak milder en ontwikkelen zich rijkere tonen van gedroogd fruit, tabak en soms zelfs leer.
• Rijpe Pu-Er: Deze thee, die een versneld fermentatieproces heeft ondergaan, heeft een diepe, rijke en aardse smaak. Het kan ook tonen van chocolade, mos en natte aarde hebben.

Het is ook vermeldenswaard dat de smaak van Pu-Er thee zich verder kan ontwikkelen bij elke opeenvolgende infusie, waardoor de thee-ervaring bijzonder boeiend wordt.

Verschillende Soorten en Vormen van Pu-Er Thee

Pu-Er thee komt in een verscheidenheid aan vormen en soorten, elk met zijn eigen unieke kenmerken:

Vormen

• Cake: Dit is de meest voorkomende vorm van Pu-Er thee. Het is een ronde, platte schijf van geperste thee.
• Brick: Een rechthoekige vorm van geperste thee.
• Tuo Cha: Kleine, komvormige stukjes geperste thee, ideaal voor een enkele portie.
• Loose Leaf: Pu-Er thee die niet is geperst en wordt verkocht in zijn losse bladvorm.

Soorten

• Rauwe (Sheng) Pu-Er: Dit is de traditionele vorm van Pu-Er thee die natuurlijk fermenteert over de tijd.

• Rijpe (Shou) Pu-Er: Deze thee heeft een versneld fermentatieproces ondergaan om de smaak van ouder gefermenteerde thee na te bootsen.

Het kiezen van een bepaalde vorm of soort Pu-Er thee hangt af van persoonlijke voorkeur en hoe men van plan is de thee te consumeren. Sommige theeliefhebbers geven bijvoorbeeld de voorkeur aan de diepe, rijke smaken van rijpe Pu-Er, terwijl anderen de complexiteit en evoluerende smaken van rauwe Pu-Er waarderen.

Hoe wordt pu-erh gemaakt?

Het productieproces van Pu'er thee is uniek en verschilt van andere theesoorten. Hier zijn de belangrijkste stappen:

1. Plukken: Alleen de bovenste bladeren en knoppen worden met de hand geplukt. De kwaliteit van de thee begint met de selectie van de beste bladeren.
2. Verwelken: Na het plukken worden de bladeren uitgespreid om te verwelken, wat betekent dat ze gedeeltelijk worden gedroogd. Dit proces maakt de bladeren zachter en bereidt ze voor op verdere verwerking.
3. Verhitten: De bladeren worden kort verhit, meestal door ze te stomen. Dit stopt het natuurlijke oxidatieproces en behoudt de groene kleur van de bladeren.
4. Rollen: De bladeren worden vervolgens gerold om de celwanden te breken en de sappen vrij te maken. Dit helpt bij het starten van het fermentatieproces.
5. Zonnen: De gerolde bladeren worden in de zon gelegd om verder te drogen. Dit proces helpt bij het ontwikkelen van de smaak van de thee.
6. Fermentatie: Voor rauwe Pu'er (Sheng) wordt de thee op natuurlijke wijze gefermenteerd over een langere periode. Voor gerijpte Pu'er (Shou) wordt een versnelde fermentatiemethode gebruikt.
7. Rijping: Na fermentatie wordt de thee geperst in verschillende vormen en opgeslagen om te rijpen. De thee kan jarenlang rijpen, en tijdens dit proces verandert de smaak voortdurend.

Pu-Erh thee bijwerkingen (Caffeïne)

Pu-erh thee, zoals alle theesoorten, bevat cafeïne. Hoewel cafeïne in gematigde hoeveelheden voordelen kan hebben, zoals het verhogen van de alertheid en het verbeteren van de concentratie, kan overmatige consumptie leiden tot bijwerkingen zoals slapeloosheid, hoofdpijn, snelle hartslag, en meer.

Vergelijking van cafeïne-inhoud:

• Groene thee: Een kop groene thee bevat meestal tussen de 20 en 45 mg cafeïne. De exacte hoeveelheid kan variëren afhankelijk van de bereidingswijze en de soort theebladeren.
• Pu-erh thee: De cafeïne-inhoud in pu-erh thee ligt over het algemeen tussen de 30 en 70 mg per kop. De hoeveelheid kan variëren afhankelijk van factoren zoals de leeftijd van de thee en de bereidingswijze.
• Koffie: Een standaard kop koffie heeft een cafeïne-inhoud die varieert tussen de 95 en 200 mg, afhankelijk van de bereidingswijze en de soort koffiebonen.

Ter vergelijking: koffie heeft duidelijk de hoogste cafeïne-inhoud van de drie, terwijl groene thee de laagste heeft. Pu-erh thee zit ergens tussenin, maar het is nog steeds aanzienlijk lager dan koffie.

Is Pu'er thee gezond?

Pu'er thee wordt al eeuwenlang in China gedronken en staat bekend om zijn potentiële gezondheidsvoordelen. Hier zijn enkele van de meest genoemde voordelen:

1. Spijsverteringsondersteuning: Pu'er thee wordt vaak gedronken na zware maaltijden omdat het kan helpen bij de spijsvertering en het verminderen van maagklachten (bron).
2. Gewichtsverlies: Er zijn aanwijzingen dat Pu'er thee kan helpen bij het verbranden van vet en het verminderen van lichaamsgewicht, dankzij de aanwezigheid van catechines en andere antioxidanten (bron).
3. Gezondheidsvoordelen: Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat oolong thee en pu-er thee bepaalde gezondheidsvoordelen kunnen bieden, zoals het verminderen van cholesterol (bron).

Pu'er Thee Zetten

Het zetten van Pu'er thee is een kunst op zich en kan variëren afhankelijk van persoonlijke voorkeur. Hier zijn enkele algemene stappen om je op weg te helpen:

1. Water: Gebruik vers, koud water en breng het aan de kook. Laat het water vervolgens een minuut afkoelen voordat je het over de thee giet.
2. Thee: Gebruik ongeveer 5 gram Pu'er thee voor elke 250 ml water. Als je een thee-cake hebt, breek dan een stukje af met een theemes.
3. Voorweken: Giet een kleine hoeveelheid heet water over de theebladeren om ze te spoelen. Giet dit water na een paar seconden weg.
4. Trekken: Giet heet water over de theebladeren en laat ze trekken. Voor ruwe (sheng) Pu'er thee, laat 3-5 minuten trekken. Voor gerijpte (shou) Pu'er thee, laat 2-4 minuten trekken.
5. Serveren: Giet de thee in kopjes en geniet ervan. Pu'er thee kan meerdere keren worden opgeschonken, waarbij elke opschenking een iets andere smaak en aroma onthult.

Het beoordelen van de kwaliteit van Pu'er thee

De kwaliteit van Pu'er thee kan worden bepaald door het inspecteren van de gedroogde bladeren, de thee-infusie en de gebruikte theebladeren. De echte kwaliteit van een specifieke partij pu'erh wordt echter pas onthuld wanneer de thee wordt gezet en geproefd. Er zijn enkele algemene indicatoren voor kwaliteit:

1. Gedroogde thee: Er mogen geen takjes, vreemde stoffen of schimmelplekken op de oppervlakte van de samengeperste pu'erh zijn. De bladeren moeten idealiter heel zijn, visueel onderscheidend en mogen er niet modderig uitzien. Goede thee moet ook droog en geurig zijn.
2. Thee-infusie: De infusie van zowel rauwe als rijpe pu'erh mag nooit troebel zijn. Goed gerijpte rauwe pu'erh en goed gemaakte rijpe pu'erh kunnen een donkerrode infusie produceren, maar deze mag niet ondoorzichtig of zwart van kleur zijn. De smaken van pu'erh-infusies moeten aanhouden en worden onthuld tijdens afzonderlijke of opeenvolgende infusies.
3. Jonge rauwe pu'erh: De ideale infusies moeten aromatisch zijn met lichte maar duidelijke geuren van kamfer, rijke kruidige tonen, bloemige noten en hints van gedroogd fruit. Jonge rauwe pu'erh kan soms bitter en samentrekkend zijn, maar moet ook een aangenaam mondgevoel en een "zoete" nasmaak hebben.
4. Gerijpte rauwe pu'erh: Oude pu'erh mag nooit muf of sterk schimmelig ruiken. De smaak van oude rauwe pu'erh of rijpe pu'erh moet soepel zijn, met lichte hints van bitterheid en mag geen scherpe samentrekking of zure smaken hebben.
5. Gebruikte theebladeren: Hele bladeren en bladknopsystemen moeten duidelijk zichtbaar zijn in de gebruikte thee. De bladeren mogen niet verkruimelen als ze worden gewreven en met gerijpte pu'erh mogen ze niet op compost lijken.